Vì sao khi niềng răng cần lấy dấu răng?

Trong quy trình niềng răng chỉnh nha, lấy dấu răng được xem là một bước quan trọng hàng đầu, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả điều trị. Việc có một khuôn mẫu chính xác về răng và khớp cắn của bệnh nhân giúp bác sĩ có cái nhìn tổng quan và đưa ra phác đồ điều trị tối ưu nhất.  Vậy, lấy dấu răng có mục đích gì và quy trình thực hiện ra sao? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này.

Vì sao khi niềng răng cần lấy dấu răng?

Việc lấy dấu răng là một bước thiết yếu trong quy trình niềng răng, đóng vai trò then chốt đến thành công của quá trình chỉnh nha. Công đoạn này quan trọng bởi ba lý do chính sau:

Lưu trữ tình trạng răng và khớp cắn trước khi điều trị

Mục đích chính của việc lấy dấu răng là cung cấp cho bác sĩ một hình ảnh chi tiết về vị trí, hình dạng răng và tương quan khớp cắn của bệnh nhân trước khi bắt đầu điều trị. Dữ liệu này không chỉ hỗ trợ quá trình chẩn đoán, đánh giá mức độ sai lệch của răng mà còn được lưu trữ cẩn thận. Nhờ đó, sau khi kết thúc quá trình chỉnh nha, bệnh nhân có thể dễ dàng so sánh và thấy rõ sự thay đổi tích cực của hàm răng.

Trực quan chính xác tình trạng, hỗ trợ bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị

Dựa trên khuôn mẫu răng thu được từ việc lấy dấu răng, kết hợp với kết quả chụp X-quang, bác sĩ sẽ có cái nhìn tổng quan và toàn diện về tình trạng răng miệng của bệnh nhân. Đây là tiền đề quan trọng để bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác, từ đó xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa và thiết kế các khí cụ chỉnh nha (như mắc cài, khay niềng) phù hợp nhất với từng trường hợp cụ thể.

Xác định thời gian và kết quả niềng răng

Việc lấy dấu răng cũng đóng vai trò trong việc ước tính thời gian điều trị và dự đoán kết quả cuối cùng. Thông tin này giúp bác sĩ theo dõi sát sao tiến độ chỉnh nha, đảm bảo quá trình diễn ra theo đúng kế hoạch và đạt được hiệu quả như mong đợi.

Khi nào cần lấy dấu răng?

Bác sĩ nha khoa sẽ chỉ định lấy dấu răng trong một số trường hợp nhất định, khi Cô Chú, Anh Chị thực hiện các phương pháp điều trị sau:

Lấy dấu răng khi thực hiện phương pháp bọc răng sứ

Việc lấy dấu răng là bước không thể thiếu trong quy trình bọc răng sứ. Dựa trên dấu răng này, kỹ thuật viên sẽ chế tạo mão răng sứ có kích thước, hình dáng và màu sắc phù hợp với răng thật, đảm bảo tính thẩm mỹ tự nhiên và chức năng ăn nhai tốt nhất.

Lấy dấu răng khi thực hiện phương pháp trồng răng Implant

Tương tự như bọc răng sứ, lấy dấu răng trong cấy ghép Implant giúp tạo ra mão răng sứ khớp hoàn hảo với trụ Implant đã được cấy vào xương hàm. Sự chính xác này rất quan trọng để đảm bảo răng sứ vừa khít với trụ, không bị kênh lệch hay gây khó chịu cho bệnh nhân.

Lấy dấu răng khi thực hiện phương pháp niềng răng

Đặc biệt đối với niềng răng trong suốt Invisalign, lấy dấu răng đóng vai trò then chốt. Dấu răng không chỉ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng răng ban đầu mà còn là cơ sở để lập kế hoạch điều trị chi tiết bằng phần mềm Clincheck và chế tạo khay duy trì sau khi kết thúc quá trình niềng.

Lấy dấu răng để làm khay tẩy trắng răng

Để làm khay tẩy trắng răng tại nhà, bác sĩ cũng cần lấy dấu răng của Cô Chú, Anh Chị. Dấu răng này được sử dụng để tạo ra một khay nhựa trong suốt vừa vặn với khuôn răng, giúp gel tẩy trắng tiếp xúc đều với bề mặt răng và đạt hiệu quả tối ưu.

Lấy dấu răng để làm máng chống nghiến răng

Nghiến răng là một tật xấu có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho răng miệng như mòn men răng, đau khớp thái dương hàm, ê buốt răng và lệch khớp cắn. Máng chống nghiến được chế tạo dựa trên dấu răng, giúp giảm thiểu lực tác động giữa hai hàm răng khi nghiến, từ đó bảo vệ răng và khớp cắn.

Ưu nhược điểm các phương pháp lấy dấu răng khi niềng

Hiện nay, trong nha khoa có 5 phương pháp lấy dấu hàm chính, mỗi phương pháp đều có những ưu và nhược điểm riêng:

Lấy dấu bằng thạch cao

Đây là kỹ thuật truyền thống, được sử dụng rộng rãi từ lâu và đến nay vẫn còn được áp dụng.

• Ưu điểm: Độ chính xác cao trong việc tái tạo chi tiết bề mặt răng, không bị biến chất khi tiếp xúc với nước, độ bền tốt trong quá trình sử dụng và lưu trữ, tính lỏng giúp hạn chế biến dạng.

• Nhược điểm: Mùi thạch cao có thể gây khó chịu hoặc cảm giác buồn nôn cho bệnh nhân, đòi hỏi kỹ thuật cao từ bác sĩ để thao tác chính xác và tiềm ẩn nguy cơ chảy vào đường thở nếu không cẩn thận.

Lấy dấu bằng Alginate

Alginate là vật liệu có thể điều chỉnh độ lỏng tùy theo tỷ lệ pha trộn bột và nước. Nhờ tính đàn hồi nhẹ, Alginate thường được dùng để lấy dấu trong các trường hợp phục hình khe nướu hẹp hoặc khi niềng răng.

• Ưu điểm: Tương thích với môi trường ẩm (nước), sao chép chính xác bề mặt răng, thời gian đông phụ thuộc vào nhiệt độ nước, có thể điều chỉnh độ nhớt bằng cách thay đổi tỷ lệ pha trộn.

• Nhược điểm: Cần đổ mẫu ngay sau khi lấy dấu, kích thước mẫu không ổn định theo thời gian. Đây là lý do Alginate thường được dùng cho các công việc không đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối như làm mẫu nghiên cứu hoặc khay tạm.

Lấy dấu bằng cao su

Vật liệu cao su (silicon) phổ biến trong nha khoa và được ứng dụng trong nhiều trường hợp lâm sàng. Phương pháp này giúp ngăn ngừa tình trạng mô mềm di động tràn vào hoặc xuất hiện quanh nền tựa, điều mà các vật liệu lỏng khó đạt được.

• Ưu điểm: Độ chi tiết và chính xác cao, độ bền và đàn hồi tốt, thích hợp cho nhiều loại phục hình, dễ dàng điều chỉnh độ nhớt theo mục đích sử dụng, đảm bảo tính ổn định kích thước sau khi lấy dấu.

• Nhược điểm: Không tương thích với nước, thời gian làm việc và đông nhanh, chi phí tương đối cao.

Lấy dấu bằng công nghệ CAD/CAM

Đây là phương pháp hiện đại, thay thế hoàn toàn cách lấy dấu truyền thống. Bác sĩ sử dụng máy quét (scanner) trong miệng để thu thập dữ liệu về vùng răng cần lấy dấu, sau đó chuyển dữ liệu này cho kỹ thuật viên để chế tạo khay niềng hoặc răng sứ.

• Ưu điểm: Độ chính xác cao, gần như tuyệt đối, thời gian lấy dấu nhanh chóng, không gây khó chịu hay buồn nôn cho bệnh nhân, có thể xem và điều chỉnh hình ảnh 3D trên màn hình trước khi chế tác phục hình.

• Nhược điểm: Chi phí đầu tư thiết bị ban đầu cao.

Lấy dấu bằng hợp chất nhựa dẻo

Hợp chất nhựa dẻo thường được sử dụng cho phục hình tháo lắp. Do khả năng dẫn nhiệt kém, vật liệu này cần được làm nóng đầy đủ trước khi sử dụng.

• Ưu điểm: Độ dẻo có thể điều chỉnh tùy theo mục đích sử dụng, hỗ trợ lấy dấu nhiều phần, độ ổn định kích thước tương đối tốt, chi phí thấp.

• Nhược điểm: Có thể gây bỏng niêm mạc nếu không kiểm soát nhiệt độ cẩn thận do đặc tính dẫn nhiệt kém.

Quá trình thực hiện lấy dấu niềng răng

Kỹ thuật lấy dấu hàm không hề đơn giản và đòi hỏi sự chính xác cao để tránh sai lệch, ảnh hưởng đến quá trình điều trị. Mỗi phương pháp lấy dấu đều có quy trình riêng biệt cần tuân thủ. Dưới đây là chi tiết về các kỹ thuật lấy dấu niềng răng:

Lấy dấu răng một thì

Đây là kỹ thuật lấy dấu bằng tay, có thể áp dụng cho cả hàm răng. Phương pháp này có một số ưu điểm như: không cần chất lấy dấu lỏng (Light body), mỗi lần lấy dấu chỉ cần một ống trộn, dễ dàng tháo vật liệu sau khi đổ mẫu và tiết kiệm chi phí.

Tuy nhiên, kỹ thuật lấy dấu một thì cũng tồn tại những hạn chế nhất định, bao gồm độ chính xác không cao bằng các phương pháp khác, khuôn lấy dấu dễ bị biến dạng và có thể gây khó chịu cho bệnh nhân trong quá trình thực hiện.

Các bước thực hiện:

• Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ vật liệu và dụng cụ cần thiết, bao gồm: chất lấy dấu đặc (Putty) và lỏng (Light body), khay lấy dấu (nửa hàm, toàn hàm, hàm đôi hoặc khay cá nhân).

• Bước 2: Thực hiện lấy dấu. Bác sĩ bơm chất lấy dấu lỏng (Light body) xung quanh răng cần lấy dấu để ghi lại chi tiết. Sau đó, đặt chất lấy dấu đặc (Putty) đã được đặt vào khay vào miệng bệnh nhân. Giữ chặt khay cho đến khi vật liệu đông cứng hoàn toàn rồi nhẹ nhàng lấy ra.

Lấy dấu hai thì

Kỹ thuật lấy dấu hai thì phức tạp và khó hơn so với lấy dấu một thì, nhưng vẫn được sử dụng rộng rãi trong nha khoa nhờ độ chính xác cao và khả năng thể hiện chi tiết khuôn mẫu rõ ràng.

Các bước thực hiện:

• Bước 1: Chuẩn bị vật liệu và dụng cụ tương tự như phương pháp một thì: chất lấy dấu đặc (Putty) và lỏng (Light body), khay lấy dấu.

• Bước 2: Tiến hành lấy dấu sơ bộ. Bác sĩ đặt chất lấy dấu đặc (Putty) vào khay, phủ lên trên một lớp màng mỏng (spacer) để tạo khoảng trống. Đặt khay vào miệng bệnh nhân cho đến khi vật liệu đông cứng. Sau đó, lấy khay ra, gỡ bỏ lớp màng mỏng, vệ sinh và làm khô dấu.

• Bước 3: Lấy dấu chi tiết. Bác sĩ bơm chất lấy dấu lỏng (Light body) xung quanh răng cần lấy dấu và một lượng nhỏ vào khay chứa chất lấy dấu đặc (Putty) đã được làm sạch. Đặt lại khay vào miệng bệnh nhân và chờ cho đến khi vật liệu đông cứng hoàn toàn. Cuối cùng, lấy khay ra.

Lấy dấu bằng công nghệ CAD/CAM

Sự ra đời của công nghệ CAD/CAM đã dần thay thế các phương pháp lấy dấu thủ công truyền thống. Đây là một bước tiến vượt bậc trong nha khoa hiện đại.

Các bước thực hiện:

• Bước 1: Bác sĩ sử dụng máy quét (intraoral scanner) quét trực tiếp trong khoang miệng bệnh nhân để thu thập dữ liệu 3D về răng và nướu.

• Bước 2: Dữ liệu được chuyển thành hình ảnh 3D trên máy tính. Bác sĩ và bệnh nhân có thể xem và điều chỉnh thiết kế răng nếu cần.

• Bước 3: Dữ liệu đã được xử lý được gửi đến phòng lab để chế tạo phục hình (răng sứ, khay niềng,...) bằng máy móc tự động.

Lấy dấu răng khi niềng có khó chịu không?

Các phương pháp lấy dấu răng khác nhau sẽ cho cảm giác của bệnh nhân có sự khác biệt rõ rệt. Với kỹ thuật lấy dấu truyền thống, người bệnh thường không cảm thấy đau mà chỉ trải qua một chút khó chịu hoặc cảm giác buồn nôn nhẹ. Trái lại, công nghệ quét răng 3D mang lại trải nghiệm thoải mái hơn đáng kể, bởi phương pháp này chỉ sử dụng máy quét để thu thập dữ liệu trực tiếp trong miệng, loại bỏ hoàn toàn cảm giác khó chịu và không gây bất kỳ đau đớn nào.

Lấy dấu răng khi niềng cần lưu ý những gì?

Để có một hành trình lấy dấu răng thuận lợi và đạt kết quả tốt nhất, Cô Chú, Anh Chị cần đặc biệt lưu ý một số điều:

• Quan trọng nhất là lựa chọn một nha khoa uy tín với đội ngũ bác sĩ có tay nghề cao. Đây là yếu tố then chốt, bởi quá trình lấy dấu răng đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và kinh nghiệm của bác sĩ. Nếu kỹ thuật lấy dấu không chuẩn xác, sẽ dẫn đến sai lệch trong các bước điều trị tiếp theo, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả cuối cùng, đặc biệt là trong chỉnh nha.

• Bên cạnh việc lựa chọn nha khoa, việc vệ sinh răng miệng sạch sẽ và lấy cao răng trước khi lấy dấu cũng vô cùng quan trọng. Vệ sinh răng miệng sạch sẽ giúp loại bỏ mảng bám và vôi răng, đảm bảo bề mặt răng sạch, giúp vật liệu lấy dấu tiếp xúc tốt hơn và tạo ra khuôn mẫu chính xác. 

• Một yếu tố khác cần chú ý là giữ tinh thần thoải mái trong suốt quá trình lấy dấu. Tâm lý căng thẳng có thể làm tăng cảm giác khó chịu và buồn nôn, đặc biệt là với các phương pháp truyền thống. Giữ tinh thần thoải mái giúp giảm cảm giác lo lắng, giúp Cô Chú, Anh Chị hợp tác tốt hơn với bác sĩ và hạn chế phản xạ buồn nôn. 

• Cuối cùng, điều quan trọng là hãy trao đổi ngay với bác sĩ nếu Cô Chú, Anh Chị cảm thấy bất kỳ khó chịu nào hoặc có vấn đề bất thường trong quá trình lấy dấu. Nếu Cô Chú, Anh Chị cảm thấy khó thở, buồn nôn nhiều, đau hoặc bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khác, hãy thông báo ngay cho bác sĩ để họ có thể xử lý kịp thời, đảm bảo quá trình lấy dấu diễn ra suôn sẻ và an toàn.

Yếu tố nào ảnh hưởng đến chi phí niềng răng

Giá thành của quá trình niềng răng chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó có thể kể đến:

• Tình trạng răng miệng ban đầu: Tình trạng răng trước khi niềng đóng vai trò quan trọng trong việc định giá. Mức độ hô, móm, lệch lạc của răng quyết định độ phức tạp của ca niềng và do đó ảnh hưởng đến chi phí. Hơn nữa, việc điều trị các bệnh lý răng miệng (nếu có) trước khi niềng là bắt buộc để đảm bảo hiệu quả. Điều này đồng nghĩa với việc nếu Cô Chú, Anh Chị cần điều trị sâu răng, viêm nha chu,... thì tổng chi phí niềng răng sẽ tăng lên.

• Loại mắc cài được lựa chọn: Hiện nay, có nhiều loại mắc cài khác nhau như mắc cài kim loại, mắc cài sứ, mắc cài tự đóng (tự buộc) và niềng răng trong suốt Invisalign. Mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng, kéo theo đó là sự khác biệt về giá. Niềng răng trong suốt Invisalign thường có chi phí cao nhất do tính thẩm mỹ và tiện lợi mà nó mang lại so với các loại mắc cài truyền thống.

• Trình độ chuyên môn của bác sĩ chỉnh nha: Niềng răng là một kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi bác sĩ phải có chuyên môn cao, am hiểu sâu rộng và thành thạo các công nghệ nha khoa hiện đại để thiết kế phác đồ điều trị hiệu quả. Bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ có kỹ thuật chính xác, kiểm soát lực tác động lên răng một cách tối ưu trong suốt quá trình niềng.

• Cơ sở vật chất của nha khoa: Cơ sở vật chất, bao gồm trang thiết bị và máy móc, cũng là một yếu tố cấu thành giá niềng răng. Các nha khoa đầu tư mạnh vào cơ sở vật chất hiện đại, công nghệ tiên tiến thường có mức giá cao hơn. Điều này xuất phát từ chi phí đầu tư và vận hành các thiết bị này, nhưng đồng thời cũng đảm bảo chất lượng dịch vụ và trải nghiệm tốt hơn cho khách hàng.

Việc lấy dấu răng là một bước không thể thiếu trong quá trình niềng răng, mang lại nhiều lợi ích quan trọng. Nó không chỉ giúp bác sĩ có cái nhìn chính xác về tình trạng răng miệng ban đầu của Cô Chú, Anh Chị, mà còn là cơ sở để lập kế hoạch điều trị chi tiết, chế tạo mắc cài hoặc khay niềng phù hợp, theo dõi tiến trình chỉnh nha và so sánh kết quả trước và sau điều trị. Vì vậy, đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ về quy trình này và lựa chọn một nha khoa uy tín để đảm bảo quá trình lấy dấu răng được thực hiện chuyên nghiệp và hiệu quả.

Thông tin liên hệ Nha khoa Dr. Care

Nha khoa chuyên sâu

Trồng răng Implant

Dành riêng cho Cô Chú trung niên tại Việt Nam

Hiện nay, Dr. Care - Implant Clinic là một trong những nha khoa uy tín hàng đầu cung cấp dịch vụ trồng răng Implant chuẩn Y khoa giúp khách hàng phục hồi mất răng hiệu quả và an toàn đáp ứng 3 tiêu chí: Phục hồi khả năng ăn nhai, hoàn thiện thẩm mỹ và đảm bảo sử dụng lâu bền.

Đến nha khoa, Khách hàng được Đội ngũ Bác sĩ dày dặn kinh nghiệm tư vấn tận tâm, cặn kẽ về tình trạng răng miệng. tình trạng mất răng. Bác sĩ sau khi thăm khám kỹ càng sẽ đưa ra giải pháp tối ưu, tiết kiệm và an toàn.

Không chỉ có thế mạnh về chất lượng điều trị, Dr. Care còn không ngừng cập nhật trang thiết bị hiện đại và công nghệ điều trị tối tân hỗ trợ chẩn đoán chuẩn xác, rút ngắn thời gian điều trị, nha khoa với "Liệu pháp trồng răng không đau" cho Khách hàng trải nghiệm trồng răng êm ái, thoải mái như đi spa.

Đặt hẹn với Dr. Care - Implant Clinic để thăm khám, tư vấn và điều trị. Tại đây

Gọi để nhận báo giá 24/7: 0909 478 910