Lưỡi bị đen là bệnh gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị

Bài viết được cố vấn chuyên môn bởi

Mục lục nội dung

Lưỡi bị đen là một hiện tượng khá phổ biến và có thể gây lo lắng cho nhiều người. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Trong bài viết này, Dr. Care  sẽ cùng Cô Chú, Anh Chị tìm hiểu về tình trạng lưỡi bị đen, bao gồm các dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân gây ra và các phương pháp điều trị hiệu quả. 

Lưỡi bị đen là bệnh gì?

Lưỡi lông đen là một hiện tượng răng miệng tạm thời và vô hại, đặc trưng bởi các tế bào da chế (nhú lông) màu đen xuất hiện trên bề mặt lưỡi. Khi các nhú này phát triển dài ra mà không bị bong tróc, chúng có thể bẫy thức ăn, vi khuẩn, nấm men, hoặc các chất khác, dẫn đến hiện tượng lưỡi bị đổi màu và có vẻ ngoài lông lá.

Lưỡi đen cũng có thể là do lưỡi bị ố màu. Trong một số trường hợp hiếm hoi, đây có thể là dấu hiệu của tình trạng bệnh lý tiềm ẩn, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc HIV.

Lưỡi đen là một hiện tượng răng miệng tạm thời

Dấu hiệu của chứng lưỡi lông đen

Mặc dù tình trạng lưỡi lông đen có vẻ đáng lo ngại, nhưng thực tế không gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nào. Hiện tượng này không gây đau đớn cho người bệnh.

Một số dấu hiệu và triệu chứng của lưỡi lông đen bao gồm:

  • Sự thay đổi màu sắc của lưỡi, có thể chuyển thành màu đen, nâu, xanh lá cây, vàng hoặc trắng.

  • Xuất hiện các sợi lông trên bề mặt lưỡi.

  • Thay đổi vị giác hoặc có cảm giác vị kim loại trong miệng.

  • Hơi thở có mùi hôi.

  • Sự phát triển quá mức của nhú lưỡi có thể gây cảm giác buồn nôn hoặc ngứa ngáy trên lưỡi.

  • Cảm giác rát miệng.

Mặc dù lưỡi lông đen thường không nguy hiểm và chỉ là tình trạng tạm thời, Cô Chú, Anh Chị nên gặp bác sĩ nếu có các dấu hiệu: :Lo lắng về tình trạng lưỡi của bản thân, tình trạng lưỡi lông đen không biến mất dù đã đánh răng và chải lưỡi hai lần mỗi ngày.

Xem thêm: Trồng răng Implant giá bao nhiêu tiền?

Nguyên nhân gây ra lưỡi lông đen

Lưỡi đen có thể là dấu hiệu cảnh báo của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như rối loạn tiêu hóa, thiếu máu, tiểu đường, urê huyết, u ác tính và nhiều bệnh lý khác. Những yếu tố sau đây thường là nguyên nhân gây ra lưỡi lông đen hoặc làm tăng nguy cơ mắc lưỡi lông đen:

Rối loạn chức năng tiêu hóa

Khi lưỡi đen liên quan đến rối loạn chức năng tiêu hóa, người bệnh thường gặp phải các triệu chứng như chướng bụng, táo bón, chán ăn,... Những triệu chứng này cũng có thể là dấu hiệu của ngộ độc cơ thể. Lớp phủ màu đen trên lưỡi hình thành do độc tố vi khuẩn gây kích ứng đường tiêu hóa.

Thiếu máu

Bệnh nhân thiếu máu thường gặp phải tình trạng rối loạn tuần hoàn máu, dẫn đến việc lưỡi không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng. Điều này có thể gây ra tình trạng tím tái và hình thành lớp rêu màu đen trên lưỡi. Khi cơ thể thiếu các tế bào hồng cầu khỏe mạnh, việc cung cấp oxy cho các cơ quan cũng bị ảnh hưởng, và lưỡi là một trong những cơ quan dễ bị tổn thương.

Lưỡi thiếu oxy và dinh dưỡng có thể chuyển sang màu tím tái, và các tế bào chết trên bề mặt lưỡi không được loại bỏ hiệu quả, dẫn đến tình trạng lưỡi dần chuyển sang màu đen. Đồng thời, các nhú lưỡi có thể thay đổi hình dạng và kích thước, trông sần sùi và sẫm màu hơn.

Thiếu máu có thể dẫn đến lưỡi bị đen

Thiếu vitamin

Vitamin B3 đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của niêm mạc miệng và da. Thiếu hụt niacin có thể làm ảnh hưởng các tế bào lưỡi dẫn đến tình trạng lưỡi lông đen.

Tiểu đường

Bệnh nhân tiểu đường có thể gặp tình trạng lưỡi đen do khô miệng, một triệu chứng phổ biến liên quan đến giảm tiết nước bọt và nhiễm trùng miệng. Thiếu nước bọt tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển trên lưỡi, gây ra các sắc tố màu đen. Lưỡi đen cũng có thể do nhiễm nấm hoặc vi khuẩn.

Tăng ure máu

Tăng ure máu thường xảy ra ở những người bị suy thận. Khi chức năng lọc của cầu thận giảm, các chất thải và độc tố không được loại bỏ khỏi máu, dẫn đến sự tích tụ và có thể khiến bề mặt lưỡi chuyển sang màu đen.

Các triệu chứng của tăng ure máu có thể bao gồm:

  • Chướng bụng, giảm cảm giác thèm ăn, buồn nôn và tiêu chảy

  • Hoa mắt, chóng mặt và đau đầu kéo dài

  • Mất ngủ thường xuyên

  • Hơi thở có mùi amoniac, lưỡi màu đen, và niêm mạc miệng hoặc họng có thể bị loét.

Khối u ác tính

Khối u ác tính có thể nổi lên và có màu đen, nâu. Điều này có thể gây ra các đốm đen trên bề mặt lưỡi của bệnh nhân.

Vệ sinh răng miệng và lưỡi kém

Không duy trì vệ sinh răng miệng đầy đủ, bao gồm việc đánh răng và chải lưỡi thường xuyên, có thể dẫn đến sự tích tụ của các tế bào chết, vi khuẩn và mảnh vụn thực phẩm trên bề mặt lưỡi. Sự tích tụ này tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và hình thành lớp phủ màu đen trên lưỡi.

Sử dụng thuốc lá

Hút thuốc lá là một nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng lưỡi đen. Các hợp chất hóa học độc hại trong thuốc lá khi được hút vào sẽ tiếp xúc trực tiếp với bề mặt lưỡi, tạo ra các lớp mảng bám dày và sậm màu. Hơn nữa, việc hút thuốc làm giảm khả năng tự làm sạch của lưỡi, khiến các tế bào chết và vi khuẩn dễ dàng tích tụ và gây ra hiện tượng lưỡi đen.

Thay đổi môi trường vi khuẩn trong miệng do sử dụng thuốc kháng sinh

Kháng sinh có thể làm mất cân bằng hệ vi khuẩn tự nhiên trong miệng, giết chết cả vi khuẩn có lợi và có hại. Sự mất cân bằng này có thể tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây hại phát triển, dẫn đến sự hình thành của lớp phủ đen trên lưỡi.

Lưỡi đen có thể là do vệ sinh răng miệng và lưỡi kém

Xem thêm: Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí trồng răng Implant

Các yếu tố lối sống liên quan đến lưỡi lông đen bao gồm:

  • Tiêu thụ nhiều cà phê hoặc trà đen

  • Sử dụng lâu dài các loại nước súc miệng có chứa natri perborat, natri peroxit và hydro peroxit

  • Mất nước mãn tính

  • Sử dụng thuốc tiêm tĩnh mạch

Một số loại thuốc cũng có thể gây ra hiện tượng lưỡi bị đen, độc lập hoặc kết hợp với các yếu tố nguy cơ về lối sống. Những loại thuốc này chủ yếu liên quan đến thuốc kháng sinh và một số loại thuốc chống loạn thần như:

  • Thuốc Penicillin

  • Thuốc Aureomycin

  • Thuốc Erythromycin

  • Doxycycline

  • Thuốc Neomycine

  • Olanzapin

  • Clorpromazin

Các tình trạng bệnh lý liên quan bao gồm các tình trạng gây ức chế miễn dịch (hệ thống miễn dịch suy yếu) hoặc ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến lưỡi và miệng:

  • Hội chứng khô miệng

  • Đau dây thần kinh sinh ba

  • HIV

  • Bệnh ung thư

  • Cấy ghép tế bào gốc

  • Xạ trị đầu và cổ

Vì những lý do không hoàn toàn rõ ràng, nam giới bị ảnh hưởng bởi tình trạng lưỡi lông đen nhiều gấp ba lần so với nữ giới. Mặc dù tình trạng này có thể ảnh hưởng đến mọi nhóm tuổi, nhưng người lớn tuổi thường bị ảnh hưởng nhiều hơn.

Chẩn đoán chứng lưỡi lông đen

Chẩn đoán tình trạng lưỡi lông đen thường dựa trên sự quan sát hình dạng của bề mặt lưỡi và xác định các nguyên nhân hoặc yếu tố góp phần gây ra hiện tượng này. Quá trình chẩn đoán bao gồm việc loại trừ các yếu tố khác có thể gây ra biểu hiện tương tự trên lưỡi, bao gồm:

  • Biến đổi màu sắc trên bề mặt lưỡi: Xác định sự thay đổi sắc tố trên lưỡi, từ màu đen đến các màu khác như nâu hoặc xanh lá cây.

  • Thực phẩm hoặc thuốc mắc lại ở nhú lưỡi: Kiểm tra sự tích tụ của thực phẩm hoặc thuốc trong các nhú lưỡi, có thể tạo ra lớp phủ màu đen.

  • Nhiễm nấm hoặc virus: Phân biệt lưỡi lông đen với các nhiễm trùng nấm hoặc virus có thể gây ra sự thay đổi màu sắc hoặc lớp phủ trên lưỡi.

  • Tổn thương miệng: Loại trừ các tình trạng như bệnh bạch sản niêm (leukoplakia), mà có thể gây tổn thương hoặc thay đổi màu sắc trên lưỡi.

  • Lưỡi đen do sản phẩm chứa bismuth: Ví dụ, lưỡi có thể trở nên đen do sử dụng các sản phẩm chứa bismuth, như Pepto-Bismol, mà có thể tạo ra lớp phủ màu đen tạm thời.

Sự thay đổi sắc tố trên lưỡi giúp chẩn đoán lưỡi đen

Chữa bệnh lưỡi đen có khó không?

Lưỡi lông đen thường không yêu cầu điều trị y tế vì đây là một tình trạng tạm thời và không gây hại. Để cải thiện tình trạng này, việc duy trì vệ sinh răng miệng tốt và loại bỏ các yếu tố gây ra lưỡi lông đen là rất quan trọng.

Dưới đây là một số biện pháp Cô Chú, Anh Chị có thể áp dụng:

  • Chải lưỡi: Đánh lưỡi nhẹ nhàng mỗi khi Cô Chú, Anh Chị đánh răng để loại bỏ tế bào chết, vi khuẩn và mảnh vụn thức ăn. Sử dụng bàn chải đánh răng với lông mềm hoặc dụng cụ cạo lưỡi chuyên dụng để làm sạch.

  • Đánh răng sau khi ăn: Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, đặc biệt là sau mỗi bữa ăn, với kem đánh răng chứa fluoride để ngăn ngừa mảng bám và duy trì sức khỏe răng miệng.

  • Sử dụng chỉ nha khoa hàng ngày: Dùng chỉ nha khoa ít nhất một lần mỗi ngày để loại bỏ hạt thức ăn và mảng bám tích tụ giữa các kẽ răng.

  • Khám răng định kỳ: Thực hiện các buổi làm sạch răng chuyên nghiệp và kiểm tra sức khỏe răng miệng định kỳ giúp phát hiện và ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến răng miệng sớm.

  • Duy trì chế độ ăn uống hợp lý: Uống đủ nước và ăn một chế độ ăn cân bằng với nhiều trái cây và rau quả tươi giúp cải thiện sức khỏe miệng và lưỡi.

Nếu tình trạng lưỡi lông đen trở nên nghiêm trọng hơn, Cô Chú, Anh Chị nên tham khảo ý kiến bác sĩ. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu điều trị bằng thuốc bôi như tretinoin (Retin-A) để giảm triệu chứng. Nếu các biện pháp trên không hiệu quả, phẫu thuật, bao gồm phẫu thuật bằng laser, có thể là lựa chọn cuối cùng để loại bỏ các nhú lưỡi dài hoặc bất thường.

Lưỡi đen thường không yêu cầu phải điều trị y tế

Cách phòng ngừa bệnh lưỡi bị lông đen

Vệ sinh răng miệng tốt là cách hiệu quả nhất để điều trị lưỡi lông đen. Cô Chú, Anh Chị hãy đánh răng nhẹ nhàng hai lần mỗi ngày bằng bàn chải mềm. Đồng thời, đừng quên sử dụng dụng cụ cạo lưỡi để làm sạch toàn bộ bề mặt lưỡi và khoang miệng. Uống nhiều nước trong suốt cả ngày cũng giúp giữ cho miệng luôn sạch sẽ.

Ngoài ra, Cô Chú, Anh Chị có thể áp dụng một số lời khuyên sau để phòng ngừa và cải thiện tình trạng lưỡi đen:

  • Bỏ thuốc lá: Nếu Cô Chú, Anh Chị là người hút thuốc, hãy cân nhắc việc từ bỏ. Thuốc lá có thể làm giảm khả năng tự làm sạch của lưỡi và gây ra lớp mảng bám đen.

  • Tăng cường chất xơ trong chế độ ăn uống: Thêm nhiều thực phẩm giàu chất xơ vào bữa ăn của Cô Chú, Anh Chị. Các loại thực phẩm này giúp làm sạch lưỡi hiệu quả hơn so với các món mềm.

  • Tăng cường độ ẩm trong miệng: Để duy trì độ ẩm cho miệng và kích thích tiết nước bọt, Cô Chú, Anh Chị có thể nhai kẹo cao su không đường hoặc ăn các loại trái cây như dứa, giúp làm sạch lưỡi và giảm nguy cơ lưỡi đen.

Cách xử lý lưỡi bị đen sau khi ngủ dậy

Để xử lý tình trạng này, việc giữ gìn vệ sinh miệng là cần thiết. Cô Chú, Anh Chị nên đánh răng nhẹ nhàng hai lần mỗi ngày bằng bàn chải mềm để cải thiện tình trạng lưỡi lông đen hoặc lưỡi bị đen sau khi ngủ.

Ngoài việc đánh răng, nhớ sử dụng dụng cụ cạo lưỡi để làm sạch toàn bộ khoang miệng. Uống nhiều nước mỗi ngày cũng giúp duy trì sự sạch sẽ và tránh mùi hôi trong miệng. Những biện pháp này sẽ giúp cải thiện tình trạng lưỡi lông đen và góp phần vào sức khỏe miệng tổng thể của Cô Chú, Anh Chị.

Đánh răng 2 lần sau khi ngủ dậy giúp khắc phục tình trạng lưỡi đen


Lưỡi bị đen, dù có vẻ đáng lo ngại, thường không phải là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hầu hết trường hợp lưỡi đen đều có thể được cải thiện dễ dàng bằng cách duy trì vệ sinh miệng tốt và điều chỉnh các thói quen sinh hoạt. Việc đánh răng đúng cách, vệ sinh lưỡi, uống đủ nước, và loại bỏ các yếu tố như thuốc lá hay chế độ ăn không hợp lý có thể giúp cải thiện tình trạng này hiệu quả.

Có thể bạn quan tâm:

Nguồn tham khảo

Lưỡi lông đen • Hello Bacsi. (2019). Retrieved from https://hellobacsi.com/suc-khoe-rang-mieng/van-de-rang-mieng-khac/luoi-long-den/

Lưỡi lông đen: Nguyên nhân, triệu chứng. (n.d.). Retrieved from https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/luoi-long-den-nguyen-nhan-trieu-chung-vi

(N.d.). Retrieved from https://youmed.vn/tin-tuc/luoi-long-den-co-phai-dau-hieu-bao-dong-nguy-hiem/

Thông tin liên hệ Nha khoa Dr. Care

Nha khoa chuyên sâu

Trồng răng Implant

Dành riêng cho Cô Chú trung niên tại Việt Nam

Hiện nay, Dr. Care - Implant Clinic là một trong những nha khoa uy tín hàng đầu cung cấp dịch vụ trồng răng Implant chuẩn Y khoa giúp khách hàng phục hồi mất răng hiệu quả và an toàn đáp ứng 3 tiêu chí: Phục hồi khả năng ăn nhai, hoàn thiện thẩm mỹ và đảm bảo sử dụng lâu bền.

Đến nha khoa, Khách hàng được Đội ngũ Bác sĩ dày dặn kinh nghiệm tư vấn tận tâm, cặn kẽ về tình trạng răng miệng. tình trạng mất răng. Bác sĩ sau khi thăm khám kỹ càng sẽ đưa ra giải pháp tối ưu, tiết kiệm và an toàn.

Không chỉ có thế mạnh về chất lượng điều trị, Dr. Care còn không ngừng cập nhật trang thiết bị hiện đại và công nghệ điều trị tối tân hỗ trợ chẩn đoán chuẩn xác, rút ngắn thời gian điều trị, nha khoa với "Liệu pháp trồng răng không đau" cho Khách hàng trải nghiệm trồng răng êm ái, thoải mái như đi spa.

Đặt hẹn với Dr. Care - Implant Clinic để thăm khám, tư vấn và điều trị. Tại đây

(*) Kết quả điều trị có thể khác nhau tùy vào thể trạng mỗi người.

Bài viết cùng chủ đề