Răng hàm có thay không? Cách chăm sóc răng hàm ở trẻ

Răng hàm hay còn gọi là răng cối, là những anh hùng thầm lặng của hệ tiêu hóa. Chúng không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc nhai nghiền thức ăn mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể. Do đó, khi hiểu rõ quá trình thay răng hàm, đặc biệt là sự chuyển đổi từ răng hàm sữa sang răng hàm vĩnh viễn, là điều cần thiết để bảo vệ và duy trì sức khỏe răng miệng lâu dài. Trong bài viết này, nha khoa Dr. Care sẽ giải đáp răng hàm có thay không và những phương pháp chăm sóc hiệu quả giúp đảm bảo răng miệng luôn khỏe mạnh.

Răng hàm là gì? Vai trò của răng hàm

Răng hàm (răng cối) là các răng mọc trong cùng của hàm, phía sau miệng và có vai trò nghiền thức ăn thành những miếng dễ nuốt và tiêu hóa đúng cách. Đồng thời chúng còn giúp bảo vệ xương hàm và bộ nhai.

Giống như bất kỳ chiếc răng nào khác, răng hàm cũng được chia thành ba phần:

• Tủy răng: Là phần mô mềm chứa các dây thần kinh, mạch máu và mô liên kết. Tủy răng có vai trò vận chuyển các chất dinh dưỡng để nuôi ngà răng, men răng và bảo vệ răng khỏi tác nhân bên ngoài.

• Men răng: Là lớp vỏ bên ngoài của răng, chứa nhiều khoáng chất nên rất cứng và chắc. Men răng có tác dụng bảo vệ răng khỏi bị mài mòn trong quá trình nhai và hạn chế sự xâm nhập của vi khuẩn.

• Ngà răng: Là lớp mô nằm dưới men răng, có thành phần chính là khoáng chất hydroxyapatite, chất hữu cơ và nước. Mặc dù không cứng như men răng nhưng ngà răng có tính thấm hút và độ đàn hồi cao. Có nhiệm vụ bảo vệ tủy răng, các dây thần kinh và mạch máu.

Với trẻ em, răng sữa thường có 20 chiếc răng, trong đó có 8 răng hàm. Sau khi thay răng vĩnh viễn, trẻ sẽ có tổng 8 răng hàm nhỏ và 12 răng hàm lớn, tính cả răng khôn. Chúng có vai trò đặc biệt giúp:

• Nhai và nghiền thức ăn: Răng hàm có vai trò chính trong việc nhai, nghiền thức ăn thô thành các mảnh nhỏ, giúp trẻ dễ dàng tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn.

• Hỗ trợ cấu trúc hàm răng: Nhằm giúp duy trì sự ổn định của hàm răng và tránh tình trạng răng cửa hoặc răng nanh bị ảnh hưởng trong quá trình trẻ ăn nhai.

• Giúp duy trì hình dạng khuôn mặt: Do vị trí và kích thước của răng hàm, chúng góp phần duy trì cấu trúc khuôn mặt và sự cân đối của hàm dưới.

Độ tuổi trẻ mọc răng hàm

Quá trình mọc răng hàm của trẻ được chia làm thành hai giai đoạn: răng hàm sữa và răng hàm vĩnh viễn, mỗi giai đoạn có những mốc thời gian cụ thể mà phụ huynh cần lưu ý. Thông thường, trẻ mọc răng hàm sữa đầu tiên khi được 13 đến 19 tháng tuổi (răng hàm thứ nhất). Sau đó, răng hàm sữa thứ hai sẽ mọc khoảng từ 23 đến 33 tháng tuổi. Tổng cộng có 8 răng hàm sữa, chia đều ở hàm trên và hàm dưới.

Trong khi đó, răng hàm vĩnh viễn sẽ bắt đầu mọc từ 6 tuổi với răng hàm lớn thứ nhất, đây là chiếc răng vĩnh viễn đầu tiên mọc mà không thay thế răng sữa. Răng hàm thứ hai mọc tiếp theo trong giai đoạn 11 - 13 tuổi. Và răng hàm thứ ba (hay răng hàm số 6, 7 trong bộ răng vĩnh viễn)mọc muộn nhất, thường trong độ tuổi 17 - 25 tuổi, nhưng có thể không xuất hiện ở một số người.

Trong giai đoạn 6 đến 12 tuổi, trẻ bước vào thời kỳ răng hỗn hợp, khi vừa có răng sữa và vừa có răng vĩnh viễn. Đây là thời điểm cần đặc biệt chú ý đến việc vệ sinh răng miệng cũng như khám nha khoa định kỳ. Nhằm đảm bảo sự phát triển bình thường của hàm răng và ngăn ngừa các bệnh lý răng miệng.

[cta-insite]

Răng hàm có thay không?

Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc quá trình ăn nhai hiệu quả hơn, thì khi tới một thời điểm thích hợp, răng sữa sẽ rụng và răng vĩnh viễn mọc ra. Tuy nhiên đối với vấn đề “Răng hàm có thay không”, sẽ có 2 trường hợp xảy ra:

Trường hợp răng hàm có thay

Răng hàm sữa được mọc trong giai đoạn phát triển ban đầu của trẻ. Tuy nhiên, khi đến tuổi thích hợp, răng sẽ lung lay, rụng đi và sẽ được thay thế bằng răng hàm vĩnh viễn. Trong đa số các trường hợp, răng hàm lớn thứ nhất và thứ hai (răng tiền hàm) ở cả hàm trên và hàm dưới sẽ là những chiếc răng hàm có thể thay. Độ tuổi thay răng là từ 10 đến 12 tuổi.

Trong suốt quá trình thay răng, phụ huynh cần theo dõi sự thay đổi và đảm bảo vệ sinh răng miệng cho trẻ để tránh các vấn đề về sâu răng và bệnh lý răng miệng. Đồng thời không được tự ý nhổ răng cho trẻ ở nhà vì có thể gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm.

Trường hợp răng hàm không thay

Ngoài những chiếc răng hàm sữa có thể thay thế bởi răng hàm vĩnh viễn, một số răng hàm không thay, mà sẽ mọc lên trực tiếp. Thường là răng hàm lớn số 3 hay còn gọi là răng hàm số 6, 7 trong bộ răng vĩnh viễn. Đây là chiếc răng mọc cuối cùng trong bộ răng vĩnh viễn và không trải qua quá trình thay bất kỳ chiếc răng sữa nào.

Trẻ thay răng hàm nên chăm sóc như thế nào?

Khi trẻ bước vào giai đoạn thay răng, đặc biệt là khi răng hàm bắt đầu mọc thay thế răng sữa, việc chăm sóc răng miệng đúng cách là cực kỳ quan trọng. Các vấn đề như viêm nướu, sâu răng,...có thể xảy ra nếu không có chế độ chăm sóc hợp lý. Dưới đây là những yếu tố cần chú ý trong việc chăm sóc khi trẻ thay răng hàm:

Vệ sinh răng miệng cẩn thận

Vệ sinh răng miệng cẩn thận, đúng cách rất quan trọng trong giai đoạn thay răng. Các bậc phụ huynh nên hướng dẫn trẻ đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluoride. Điều này giúp ngăn ngừa sâu răng, viêm lợi, và các bệnh lý răng miệng khác.

Khám nha khoa định kỳ

Bố mẹ nên đưa bé đến nha khoa ít nhất 6 tháng một lần để kiểm tra và duy trì sức khỏe răng miệng. Khám nha khoa định kỳ sẽ giúp theo dõi sự phát triển của răng bé, phát hiện sớm các vấn đề có thể xảy ra trong quá trình thay răng như viêm lợi, sâu răng hoặc các vấn đề về cấu trúc hàm như lệch khớp cắn hoặc mọc lệch lạc. Họ cũng có thể tư vấn cho phụ huynh về cách chăm sóc răng miệng cho trẻ trong suốt giai đoạn này.

Giảm đau nếu cần

Trong quá trình thay răng, trẻ có thể gặp phải những cơn đau nhức hoặc khó chịu do răng hàm mới mọc lên hoặc nướu bị kích ứng. Để giúp trẻ cảm thấy thoải mái, phụ huynh có thể thực hiện một số biện pháp giảm đau như:

• Sử dụng thuốc giảm đau: Nếu cần thiết, bác sĩ nha khoa có thể chỉ định thuốc giảm đau cho trẻ. Tuy nhiên, không nên tự ý dùng thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.

• Chườm lạnh: Chườm lạnh vùng má gần răng hàm cũng giúp giảm sưng và đau nhức.

• Thực phẩm mềm: Cung cấp cho trẻ những thực phẩm mềm, dễ nhai trong thời gian này để tránh gây thêm áp lực lên lợi và răng hàm.

Tránh những thực phẩm không tốt cho răng

Bố mẹ cần hạn chế cho bé ăn các loại thực phẩm có đường như đồ ngọt, kẹo, nước ngọt có ga, vì đây là nguyên nhân chính gây sâu răng. Đường dễ dàng bám vào răng và gây ra sự phát triển của vi khuẩn trong miệng.

Bên cạnh đó, thức ăn quá cứng hoặc dai cũng có thể làm tổn thương lợi và răng hàm đang mọc.

Loại bỏ thói quen xấu của bé

Trẻ thường có thói quen mút tay, ngậm đồ vật , nhai bút hoặc đồ vật cứng khi mọc răng. Điều này có thể tạo áp lực lên các răng hàm, dẫn đến các vấn đề về khớp cắn và sự lệch lạc của răng.

Răng hàm bị sâu nên điều trị như thế nào?

Sâu răng hàm là tình trạng phổ biến, do răng hàm thường có bề mặt nhai rộng, nhiều rãnh và khó vệ sinh. Nếu sâu răng chỉ mới xuất hiện với các đốm trắng hoặc nâu đỏ, thì việc điều trị sẽ đơn giản và ít xâm lấn hơn. Lúc này, bác sĩ sẽ tiến hành dùng dung dịch fluoride hoặc các chất tái khoáng hóa để phục hồi men răng, ngăn chặn sự phát triển của sâu răng.

Trong trường hợp, lỗ sâu đã hình thành nhưng chưa ảnh hưởng đến tủy răng, phương pháp trám răng sẽ được áp dụng. Trước khi sử dụng các vật liệu trám như composite, amalgam hoặc sứ để phục hồi hình dạng và chức năng của răng, thì cần làm sạch vùng răng bị sâu và loại bỏ mô răng bị tổn thương.

Tuy nhiên, nếu sâu răng đã phát triển đến giai đoạn viêm tủy hoặc hoại tử tủy, người bệnh cần thực hiện điều trị tủy để bảo tồn răng. Trường hợp cuối cùng, nếu sâu răng quá nghiêm trọng, răng hàm bị tổn thương nặng hoặc không thể điều trị tủy, bác sĩ có thể chỉ định nhổ răng để tránh biến chứng như viêm xương hàm hay nhiễm trùng lan rộng.

Sau khi nhổ răng, bệnh nhân có thể được tư vấn làm cầu răng, trồng răng giả hoặc cấy ghép implant để thay thế răng đã mất, khôi phục khả năng nhai.

Những lưu ý chăm sóc răng hàm

Răng hàm đóng vai trò quan trọng trong việc nghiền nát thức ăn và hỗ trợ hệ tiêu hóa. Vì thế, việc chăm sóc răng hàm đúng cách là yếu tố cốt lõi để duy trì sức khỏe răng miệng lâu dài. Dưới đây là những lưu ý cụ thể để bảo vệ răng hàm hiệu quả:

Đánh răng đúng kỹ thuật là vệ sinh răng miệng đúng cách

Nên sử dụng bàn chải mềm và đánh răng theo chuyển động tròn, nhẹ nhàng. Đặt bàn chải nghiêng 45 độ với viền nướu để loại bỏ mảng bám ở chân răng. Đừng bỏ qua bề mặt trong của răng hàm và lưỡi. Lưu ý là tránh chải quá mạnh vì có thể làm mòn men răng và tổn thương nướu.

Dùng chỉ nha khoa

Chỉ nha khoa là dụng cụ hữu hiệu để làm sạch mảng bám và thức ăn mắc kẹt ở kẽ răng – nơi bàn chải khó tiếp cận, đặc biệt với răng hàm. Cách sử dụng khá đơn giản, cầm chỉ bằng hai tay và nhẹ nhàng luồn vào kẽ răng. Di chuyển chỉ theo hình chữ “C” ôm sát răng và kéo nhẹ để loại bỏ mảng bám.

Chải răng thường xuyên

Nên chải răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, vào buổi sáng và buổi tối để loại bỏ mảng bám. Lưu ý, nên thay bàn chải 3 tháng 1 lần hoặc khi lông đã xơ. Đồng thời sử dụng kem đánh răng chứa fluoride để tăng cường sức khỏe men răng.

Sử dụng nước súc miệng

Nước súc miệng có thể hỗ trợ cho việc đánh răng và làm sạch các vùng khó tiếp cận trong khoang miệng. Điều này không chỉ giúp giảm vi khuẩn sâu răng, hôi miệng mà còn hỗ trợ tái khoáng hóa men răng với các sản phẩm chứa fluoride. Nên súc miệng sau khi đánh răng và không ăn uống trong vòng 30 phút sau khi dùng nước súc miệng.

Dụng cụ để bảo vệ răng miệng

Nên sử dụng các dụng cụ để bảo vệ răng miệng, đặc biệt là trong các tình huống dễ gây tổn thương như điều chỉnh nha khoa hoặc chơi thể thao.

Đánh răng sau bữa tối

Sau bữa tối, vi khuẩn có thời gian dài để hoạt động và làm nguy cơ sâu răng, viêm nướu tăng lên. Do đó, hãy đánh răng trước khi ngủ để bảo vệ răng hàm khỏi mảng bám và axit từ thức ăn.

Cách giảm đau khi trẻ thay răng hàm

Khi trẻ thay răng hàm, cảm giác đau nhức hoặc khó chịu ở vùng nướu là hiện tượng thường gặp. Điều này có thể ít nhiều ảnh hưởng đến việc ăn uống và sinh hoạt của trẻ. Do đó, bố mẹ cần áp dụng một số biện pháp để giúp trẻ giảm đau hiệu quả hơn như:

• Chườm lạnh bằng túi đá bọc khăn sạch lên vùng má đau trong 10 - 15 phút giúp làm tê tạm thời và giảm sưng.

• Massage nhẹ nhàng nướu bằng tay sạch hoặc gạc ướt để xoa dịu cơn đau.

• Sử dụng gel giảm đau an toàn dành riêng cho trẻ hoặc cho trẻ ăn đồ mềm, mát như sữa chua, sinh tố, cháo để tránh tác động mạnh đến nướu.

• Trong trường hợp cần thiết, thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen có thể được dùng theo chỉ dẫn của bác sĩ..

Mất răng hàm có nguy hiểm không?

Mất răng hàm có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như suy giảm chức năng ăn nhai, tiêu hoá kém, bị hóp má, lão hóa sớm và khiến răng chắc khỏe bị xô lệch, làm ảnh hưởng đến khớp cắn cũng như thẩm mỹ khuôn mặt.

Ngoài ra, khoảng trống do mất răng tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ, tăng nguy cơ viêm nướu và sâu răng ở răng lân cận. Để tránh những biến chứng này, cần khắc phục mất răng sớm bằng các phương pháp như cấy ghép Implant, cầu răng sứ hoặc hàm giả tháo lắp, giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Độ tuổi trồng răng Implant thích hợp nhất

Thông thường, độ tuổi thích hợp nhất để trồng răng Implant là từ 18 tuổi trở lên, khi xương hàm phát triển hoàn thiện. Bên cạnh đó, Cô Chú, Anh Chị cần đảm bảo không mắc các bệnh lý chống chỉ định hoặc phải được kiểm soát tốt trước khi tiến hành phẫu thuật. Đồng thời, không hút thuốc lá và tuân thủ chế độ chăm sóc răng miệng tốt để hỗ trợ Implant bền vững.

Có thể bạn quan tâm: Dr. Care: Nha khoa trồng răng Implant uy tín tại TPHCM

Dr. Care Implant Clinic - Nha khoa trồng răng Implant uy tín tại TP. Hồ Chí Minh

Dr. Care Implant Clinic là một trong những nha khoa uy tín và chất lượng tại TP. Hồ Chí Minh, chuyên cung cấp các dịch vụ trồng răng Implant dành cho từng tình trạng mất răng riêng biệt. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại như máy CT Cone Beam 3D và vật liệu Implant từ các thương hiệu uy tín, Dr. Care cam kết mang đến quy trình điều trị an toàn, không đau và hiệu quả lâu dài.

Nha khoa Dr. Care Implant Clinic đặc biệt chú trọng đến sự tận tâm trong chăm sóc khách hàng, từ tư vấn minh bạch, thăm khám định kỳ miễn phí, đến chế độ hậu mãi chu đáo. Môi trường vô trùng chuẩn quốc tế tại Dr. Care đảm bảo tránh mọi rủi ro nhiễm trùng, mang đến sự an tâm tuyệt đối.

Hy vọng thông qua bài viết trên sẽ giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về vấn đề “Răng hàm có thay không” cũng như cách chăm sóc sức khỏe răng miệng đúng cách. Từ đó hạn chế tình trạng sâu răng, viêm nướu hay răng mọc lệch. Bên cạnh đó, việc kiểm tra nha khoa định kỳ và duy trì vệ sinh răng miệng hợp lý là rất quan trọng để đảm bảo răng hàm của trẻ phát triển khỏe mạnh, hỗ trợ tốt cho quá trình ăn nhai và sự phát triển toàn diện của trẻ.

Có thể bạn quan tâm: Phương pháp trồng răng Implant All-on-4/All-on-6

Thông tin liên hệ Nha khoa Dr. Care

Nha khoa chuyên sâu

Trồng răng Implant

Dành riêng cho Cô Chú trung niên tại Việt Nam

Hiện nay, Dr. Care - Implant Clinic là một trong những nha khoa uy tín hàng đầu cung cấp dịch vụ trồng răng Implant chuẩn Y khoa giúp khách hàng phục hồi mất răng hiệu quả và an toàn đáp ứng 3 tiêu chí: Phục hồi khả năng ăn nhai, hoàn thiện thẩm mỹ và đảm bảo sử dụng lâu bền.

Đến nha khoa, Khách hàng được Đội ngũ Bác sĩ dày dặn kinh nghiệm tư vấn tận tâm, cặn kẽ về tình trạng răng miệng. tình trạng mất răng. Bác sĩ sau khi thăm khám kỹ càng sẽ đưa ra giải pháp tối ưu, tiết kiệm và an toàn.

Không chỉ có thế mạnh về chất lượng điều trị, Dr. Care còn không ngừng cập nhật trang thiết bị hiện đại và công nghệ điều trị tối tân hỗ trợ chẩn đoán chuẩn xác, rút ngắn thời gian điều trị, nha khoa với "Liệu pháp trồng răng không đau" cho Khách hàng trải nghiệm trồng răng êm ái, thoải mái như đi spa.

Đặt hẹn với Dr. Care - Implant Clinic để thăm khám, tư vấn và điều trị. Tại đây

Gọi để nhận báo giá 24/7: 0909 478 910