Bác sĩ CKI
NGUYỄN TRUNG KHÁNH
CHUYÊN NGÀNH:
Khớp cắn chéo là một dạng sai lệch khớp cắn ảnh hưởng đến thẩm mỹ và làm suy giảm chức năng ăn nhai. Khớp cắn chéo thường dễ bị nhầm lẫn với khớp cắn sâu. Vậy khớp cắn chéo là gì, ảnh hưởng ra sao, và điều trị như thế nào?
Khớp cắn chéo là gì?
Khớp cắn chéo là một dạng sai lệch khớp cắn phổ biến của hàm răng. Các răng trên cung hàm mọc lệch lạc chia thành nhiều nhóm khác nhau, có nhóm chìa ra ngoài, có nhóm cụp vào trong. Điều này phá vỡ sự cân đối của hai hàm răng trên và dưới, làm mất đi sự hài hòa giữa các răng trên cung hàm.
Sai lệch khớp cắn chéo có thể thấy rõ khi quan sát vùng răng cửa, nhưng lại không có biểu hiện quá rõ ràng trên khuôn mặt.
Đặc biệt đối với những người có mức độ sai lệch khớp cắn ít hoặc thuộc kiểu khớp cắn chéo phía sau thì người đối diện sẽ rất khó nhận ra. Chỉ khi họ cười mới có một vài biểu hiện trên răng khiến cung hàm kém tự nhiên và làm giảm thẩm mỹ khuôn mặt.
Có mấy loại khớp cắn chéo? Cách nhận biết ra sao?
Khớp cắn chéo có thể xuất hiện ở phía trước miệng (răng trước) hoặc hai bên miệng (răng sau). Do đó, khớp cắn chéo được chia thành 2 loại: khớp cắn chéo phía trước và khớp cắn chéo phía sau.
Khớp cắn chéo phía trước
Khớp cắn chéo phía trước là hiện tượng một số răng cửa hàm trên nằm phía sau răng cửa hàm dưới và một số răng cửa hàm trên còn lại nằm trước răng cửa hàm dưới.
Khớp cắn chéo phía trước xảy ra ở khoảng 4-5% dân số, gần giống với tình trạng móm nhưng ở mức độ nhẹ nên không dễ nhận biết và thường dễ nhầm lẫn với hiện tượng khớp cắn sâu.
Để phân biệt chính xác, Cô Chú, Anh Chị có thể quan sát nếu toàn bộ nhóm răng cửa hàm trên đều nằm sau răng cửa hàm dưới thì là hiện tượng khớp cắn sâu. Ngược lại, nếu răng cửa có cái thò cái thụt thì sẽ là khớp cắn chéo.
Khớp cắn chéo phía sau
Khớp cắn chéo phía sau (phía lưỡi, phía má) là hiện tượng mà một hoặc nhiều răng trong nhóm răng hàm (răng nanh, răng tiền hàm, răng hàm) hàm trên nằm thụt lùi vào trong theo chiều ngang so với nhóm răng hàm phía dưới.
Theo các báo cáo thống kê, trên thế giới có khoảng 16% dân số có khớp cắn chéo phía sau. Để xác định mình có bị cắn chéo sau không, Cô Chú, Anh Chị có thể sử dụng tay để cảm nhận hoặc tới phòng khám nha khoa để chuẩn đoán chính xác.
>> Xem thêm: Bảng giá trồng răng Implant tại nha khoa Dr. Care
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng khớp cắn chéo
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng và gây ra hiện tượng khớp cắn chéo, trong đó phổ biến là 2 nguyên nhân: di truyền và quá trình phát triển bất thường của răng.
Khớp cắn chéo do di truyền, bẩm sinh
Do quá trình phát triển răng bất thường
Khớp cắn chéo do di truyền, bẩm sinh
Giống như các đặc điểm ngoại hình; sự sắp xếp của răng và cấu trúc xương hàm cũng là những đặc điểm có tính di truyền. Hiện tượng khớp cắn chéo có thể di truyền cho các thế hệ sau, nếu có thành viên trong gia đình mắc phải tình trạng này. Nhiều đứa trẻ sinh ra bẩm sinh đã có cấu trúc hàm dưới lớn hơn hàm trên, càng lớn thì khớp cắn chéo càng rõ.
Do quá trình phát triển răng bất thường
Có nhiều yếu tố khác nhau trong quá trình phát triển răng có thể gây ra tình trạng khớp cắn chéo, bao gồm:
Thói quen xấu khi còn nhỏ như bú ngón tay, đẩy lưỡi, sử dụng núm vú giả hoặc bình sữa quá lâu,… có thể làm thay đổi sự phát triển của xương hàm dẫn đến tình trạng cắn chéo.
Thở bằng miệng khi ngủ có thể làm thay đổi sự phát triển của khuôn mặt. Nếu trẻ có hàm răng trên nhỏ và có thói quen thở bằng miệng thì nguy cơ cao hơn bị mắc sai lệch cắn chéo.
Mất răng sữa quá sớm ảnh hưởng xấu đến sự hình thành khớp cắn và sắp xếp các răng vĩnh viễn. Các răng bên cạnh có xu hướng nghiêng vào khoảng trống răng sữa bị mất, răng hàm vĩnh viễn mọc lên thay thế sẽ thiếu chỗ, dẫn đến lệch khớp cắn.
Mọc răng vĩnh viễn trễ cũng gây nên tình trạng khớp cắn chéo. Khi thay răng, các răng sữa tuy đã lung lay nhưng vẫn bám chặt vào nướu, cản trở sự mọc lên của các răng vĩnh viễn. Điều này dẫn đến các răng vĩnh viễn bị thiếu chỗ và phải mọc lệch.
Tác hại của khớp cắn chéo
Khớp cắn chéo tưởng chừng chỉ ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và một phần của chức năng ăn nhai. Nhưng thực chất lại tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ răng miệng và sức khỏe toàn thân, đặc biệt với người bị cắn chéo phía trước.
Nứt vỡ răng do khớp cắn 2 hàm không chuẩn;
Khó vệ sinh răng miệng, nguy cơ sâu răng, viêm nướu, nha chu cao;
Răng lệch lạc dễ nghiến răng gây nhức đầu, đau răng, đau hàm;
Lực ăn nhai phân bố không đều gây đau khi nhai hoặc cắn thức ăn;
Khó ngậm miệng và đặt lưỡi đúng cách;
Những trở ngại trong lời nói như nói ngọng, giọng gió;
Rối loạn thái dương hàm (TMD);
Đau mỏi ở khớp hàm hoặc cơ mặt;
Chất lượng giấc ngủ kém;
Mất răng cho khớp cắn chéo nặng…
Đối với trường hợp răng cắn chéo nặng, Cô Chú, Anh Chị nếu không được điều trị sớm và đúng cách mà cứ trì hoãn lâu ngày sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Việc chuyển động bất thường của hàm răng do khớp cắn chéo có thể tạo thành trạng thái mất cân bằng cơ trong hệ thống sọ mặt, gây méo mặt và lệch cằm.
Khớp cắn chéo mức độ nặng gây tác động rất lớn đến hoạt động ăn nhai, khi thức ăn không được xé nhỏ đã đi trực tiếp đi xuống dạ dày sẽ có nguy cơ gây ra nhiều bệnh lý đường ruột, dạ dày.
>> Xem thêm: Top 10 địa chỉ trồng răng Implant uy tín tại TPHCM
Điều trị khớp cắn chéo như thế nào?
Thông thường, khớp cắn chéo được điều trị như thế nào sẽ dựa trên 2 dạng: khớp cắn chéo do hàm và khớp cắn chéo do răng. Để điều trị khớp cắn chéo an toàn, hiệu quả Cô Chú, Anh Chị cần đến nha khoa thăm khám để xác định rõ nguyên nhân là do xương hàm hay do răng.
Điều trị khớp cắn chéo do xương hàm trên phát triển kém
Nếu nguyên nhân gây ra tình trạng khớp cắn chéo là do xương hàm trên kém phát triển ở mức độ nhẹ thì bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân áp dụng phương pháp đeo khí cụ nong hàm để hỗ trợ sự phát triển của xương hàm trên.
Phương pháp này đặc biệt phù hợp với trường hợp trẻ em bị khớp cắn chéo trước giai đoạn dậy thì từ 12-13 tuổi. Lúc này xương hàm vẫn chưa phát triển hết nên hiệu quả khi nong hàm sẽ rất tốt, việc đeo khí cụ sẽ mang lại hiệu quả cao nhất.
Điều trị khớp cắn chéo do xương hàm hoặc dị tật khe hở vòm miệng
Nếu khớp cắn chéo do xương hàm phát triển bất thường ở mức độ nặng, xương hàm phát triển quá mức hoặc do dị tật khe hở vòm miệng thì phẫu thuật chỉnh hình khớp cắn chéo là phương pháp mang lại hiệu quả tối ưu nhất.
Phương pháp chỉnh hình khớp cắn chéo thường áp dụng cho những bệnh nhân trên 18 tuổi, bởi lúc này xương hàm đã phát triển ổn định và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân sẽ đủ điều kiện để đảm bảo quá trình phẫu thuật diễn ra an toàn.
>> Xem thêm: Dịch vụ trồng răng Implant tại nha khoa Dr. Care
Điều trị khớp cắn chéo do răng
Đối với khớp cắn chéo do răng thì bác sĩ sẽ thực hiện chỉnh răng bằng các phương pháp niềng răng chỉnh nha. Phương pháp này giúp chỉnh hình khớp cắn chéo, răng lệch lạc, không đều hay lệch vào trong về vị trí thích hợp.
Cô Chú, Anh Chị có thể lựa chọn niềng răng mắc cài hoặc niềng không mắc cài mà vẫn mang lại kết quả như nhau. Ở trẻ em, một số trường hợp sẽ cần sử dụng tới mũ đội đầu chỉnh nha (headgear) giúp nắn chỉnh các răng lệch lạc về đúng vị trí cân đối, giúp khớp cắn chuẩn xác hơn. Từ đó, giúp hàm răng đều hơn và hạn chế việc khớp cắn chéo hiệu quả.
Một số trường hợp mức độ cắn chéo nhẹ và chỉ xảy ra ở 1-2 răng thì bác sĩ sẽ cân nhắc bọc răng sứ. Cô Chú, Anh Chị chỉ cần mài đi một lượng nhỏ men răng, sau đó dùng các mão răng sứ hoặc mặt dán sứ veneer để phục hình lên. Từ đó sẽ có một hàm răng mới chuẩn, đẹp và tự nhiên.
Điều trị khớp cắn chéo do cả răng và xương
Nếu nguyên nhân gây ra tình trạng khớp cắn chéo xuất phát từ cả răng và xương hàm thì bác sĩ sẽ kết hợp cả 2 phương pháp niềng răng và phẫu thuật chỉnh hình khớp cắn chéo để mang lại kết quả tốt nhất.
Sau khi thăm khám và chụp phim, bác sĩ sẽ đánh giá từng trường hợp cụ thể rồi mới xác định nên niềng răng trước hay phẫu thuật hàm trước, để vừa rút ngắn thời gian điều trị vừa đảm bảo hiệu quả tối ưu cho bệnh nhân.
Niềng răng và phẫu thuật hàm đều là những kỹ thuật phức tạp đòi hỏi bác sĩ phải có tay nghề và trình độ chuyên môn cao. Do đó, việc lựa chọn địa chỉ nha khoa uy tín, chất lượng là vô cùng quan trọng, nhằm tối ưu thời gian điều trị và ngăn ngừa những biến chứng không mong muốn có thể xảy ra.
>> Xem thêm: [Giải đáp] Nhổ răng khôn bao nhiêu tiền?
Thời điểm lý tưởng nhất để điều trị khớp cắn chéo
Để ngăn ngừa những ảnh hưởng nghiêm trọng của tình trạng khớp cắn chéo, bác sĩ nha khoa khuyến cáo mỗi người nên chủ động thăm khám và điều chỉnh khớp cắn sớm nhất có thể.
Đối với trẻ em, độ tuổi từ 6-12 tuổi hoặc khi trẻ được 6-7 tuổi là thời điểm lý tưởng nhất để nắn chỉnh khớp cắn chéo. Vì đây là lúc trẻ bắt đầu thay răng, xương hàm đang trong quá trình phát triển nên việc điều trị nắn chỉnh xương răng lệch lạc sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn.
Với sự giúp đỡ của các khí cụ chỉnh nha phù hợp ở giai đoạn này có thể sắp xếp, định hướng và tạo khoảng cho răng mọc đúng vị trí, kịp thời khắc phục tình trạng răng vĩnh viễn mọc lệch lạc, răng khấp khểnh gây ra khớp cắn lệch.
Với người lớn, tình trạng cắn chéo hoàn toàn có thể điều chỉnh được với phương pháp phù hợp và sự theo dõi sát sao của bác sĩ chỉnh nha có kiến thức, chuyên môn và kinh nghiệm chỉnh nha chuyên sâu.
Nếu chủ động điều chỉnh khớp cắn sớm sẽ giúp chúng ta tiết kiệm được thời gian và chi phí cũng như đạt được kết quả tối ưu.
Tác hại khi bị khớp cắn chéo nặng là gì
Kết quả dẫn đến hiện tượng bất thường trong chuyển động của hàm do hàm dưới bị lệch, điều này có thể tạo ra trạng thái bất cân bằng cơ trong hệ thống sọ mặt, gây nra hiện tượng méo mặt và lệch cằm, hàm răng làm ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động ăn nhai thức ăn của người bệnh
Thông tin liên hệ Dr. Care - Implant Clinic
Để hiểu hơn về phương pháp trồng răng Implant phục hồi răng đã mất vui lòng liên hệ Dr. Care Nha khoa đầu tiên chuyên sâu trồng răng Implant dành cho người trung niên tại Việt Nam.
Địa chỉ: Park 3 - SH08, Vinhomes Central Park, 208 Nguyễn Hữu Cảnh, P.22, Q. Bình Thạnh, TP. HCM.
Giờ làm việc:
+ Thứ 2 – Thứ 7: 8:00 AM - 9:00 PM
+ Chủ Nhật: 8:00 AM – 5:00 PM.
Thông tin liên hệ Nha khoa Dr. Care
Trồng răng Implant
Dành riêng cho Cô Chú trung niên tại Việt Nam
Hiện nay, Dr. Care - Implant Clinic là một trong những nha khoa uy tín hàng đầu cung cấp dịch vụ trồng răng Implant chuẩn Y khoa giúp khách hàng phục hồi mất răng hiệu quả và an toàn đáp ứng 3 tiêu chí: Phục hồi khả năng ăn nhai, hoàn thiện thẩm mỹ và đảm bảo sử dụng lâu bền.
Đến nha khoa, Khách hàng được Đội ngũ Bác sĩ dày dặn kinh nghiệm tư vấn tận tâm, cặn kẽ về tình trạng răng miệng. tình trạng mất răng. Bác sĩ sau khi thăm khám kỹ càng sẽ đưa ra giải pháp tối ưu, tiết kiệm và an toàn.
Không chỉ có thế mạnh về chất lượng điều trị, Dr. Care còn không ngừng cập nhật trang thiết bị hiện đại và công nghệ điều trị tối tân hỗ trợ chẩn đoán chuẩn xác, rút ngắn thời gian điều trị, nha khoa với "Liệu pháp trồng răng không đau" cho Khách hàng trải nghiệm trồng răng êm ái, thoải mái như đi spa.
Đặt hẹn với Dr. Care - Implant Clinic để thăm khám, tư vấn và điều trị. Tại đây
(*) Kết quả điều trị có thể khác nhau tùy vào thể trạng mỗi người.